Anh chị em thân mến, giờ đây chúng ta cùng ngược dòng lịch sử tìm hiểu về nguồn gốc xuất xứ về biết cố quan trọng và được nhắc đến nhiều nhất trong lịch sử Giáo Hội Cộng Giáo Việt Nam. Theo nhiều tác phẩm về Đức Mẹ hiện ra tại La Vang thì năm 1798, cao điểm của biến cố hãi hùng đến với các tín hữu Công Giáo, nhiều người Công Giáo từ Cổ Vưu, Thạch Hãn… chạy vào ẩn ở La Vang, vì La Vang ở sâu trong rừng xanh núi hiểm.
Trong khi lánh nạn, tối đến mọi người tụ nhau cầu nguyện, đọc Kinh Mân Côi. Một lần đang khi cầu nguyện, những người hiện diện bất chợt thấy trong hào quang rực rỡ một Người Nữ đẹp tuyệt vời, mặc áo choàng, hiện ra gần một đại thụ. Các Kitô hữu tại đây nhận ra Người Nữ này là Đức Mẹ Maria vì Người bồng Chúa Hài Đồng và có hai thiên thần cầm đèn tháp tùng. Đức Mẹ an ủi những người hiện diện và dạy họ bẻ lá cây quanh đó nấu uống sẽ được lành bệnh. Đức Mẹ cũng hứa bất cứ ai tới cầu nguyện tại đây sẽ được Đức Mẹ ban ơn phù hộ. Đức Mẹ hiện ra với các tín hữu tại đây nhiều lần trong thời gian này. Đồng bào đến ở La Vang ngày càng đông, và vào những lúc vua quan nới rộng việc bắt đạo, bà con đã dựng một nhà thờ nhỏ dâng kính Đức Mẹ tại nơi Đức Mẹ đã hiện ra.
Đức Cha Hồ Ngọc Cẩn (giáo phận Bùi Chu) nói về biến cố tử đạo tại La Vang như sau “Ngày 12 tháng 9 năm 1885, một số giáo dân La Vang từ núi trở về, chẳng may quan thù bắt và thiêu sống trên nền nhà thờ Đức Mẹ La Vang. Về sau, một số giáo dân La Vang kể lại rằng ít ngày sau khi nhà thờ Đức Mẹ LaVang bị đốt, các giáo dân ẩn trên núi gần đó thấy ban đêm tại nền nhà thờ đèn sáng trưng và nghe tiếng người cầu kinh. Nhà thờ bị đốt, nhưng bàn thờ và mấy chân đèn bằng gỗ chỉ cháy sém thôi.”
“Cuộc bách đạo chấm dứt. Giáo dân La Vang dựng lại nhà thờ Đức Mẹ trên nền cũ, và nhiều lần trùng tu. Ngày 22 tháng 8 năm 1961, thánh đường Đức Mẹ La Vang được Tòa Thánh nâng lên hàng Tiểu Vương Cung Thánh Đường. Tại thánh đường Đức Mẹ La Vang, ngày 22 tháng 8 năm 1961, đức tổng giám mục Nguyễn Kim Điền, tổng giáo phận Huế, sau khi tuyên đọc Sắc Lệnh của Tòa Thánh nâng thánh đường Đức Mẹ La Vang lên hàng Tiểu Vương Cung Thánh Đường, ngài tuyên bố: ‘Kể từ nay, Vương Cung Thánh Đường và khu vực La Vang là Nhà của Mẹ, đất của Mẹ, là Trung Tâm Thánh Mẫu toàn quốc.’”
Sau biến cố 1975, nhiều Kitô hữu đã phải tìm cách vượt biên để tìm bến bờ tự do. Nhiều người đã kể về việc được Đức Mẹ hiện ra cứu chữa trong những lúc khó khăn trên biển cả. Những người ở lại trong nước nhưng có chồng phải vào trong trại cải tạo thì cầu xin Đức Mẹ ban ơn để có thể thay chồng chăm sóc và dạy dỗ con cái nên người. Lòng sùng kính Đức Mẹ La Vang giờ đây không chỉ phổ biến trong nước mà tiếp tục lan rộng khắp nơi trên thế giới. Có thể nói bất kể nơi đâu có cộng đoàn Việt Nam nơi đó có đền đài được xây dựng để dâng kính mẹ.
Kể từ ngày nhận bài sai làm việc tại Giáo Xứ Đức Mẹ Cát Minh, Middletown, New York vào tháng 5, 2015 tôi có dịp tới thăm viếng và giúp dâng lễ, giải tội, và chia sẻ Lời Chúa cho các cộng đoàn và hội đoàn Việt Nam trong khu vực. Qua những lần gặp gỡ anh chị em tôi nhận thấy niềm khao khát tâm linh đặc biệt là lòng sùng kính Mẹ Maria, dưới tước hiệu Mẹ La Vang – Mẹ Việt Nam.
Vào ngày 01.01.2016 khoảng hơn 200 anh chị em tín hữu trong khu vực đã qui tụ về giáo xứ Đức Mẹ Cát Minh nơi tôi đang mục vụ để tham dự ngày hành hương, cầu nguyện, ăn năn sám hối và tham dự Thánh Lễ Kính Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa. Sau đó một số anh chị em đã ngỏ ý muốn xây dựng một tượng đài để tôn kính Mẹ La Vang và cũng là nơi để anh chị em đồng hương có dịp qui tụ về bên mẹ hàng năm.
Sau khi nghe trình bày về tâm tư và nguyện vọng của anh chị em cha Giám Tỉnh và ban cố vấn tỉnh dòng Thánh Elia, Bắc Hoa Kỳ đã cho phép xây dựng một Đài Đức Mẹ La Vang trong khu đất trụ sở chính của nhà Dòng. Vào ngày 15.05.2016 đúng vào dịp lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống, bổn mạng của Hội Thánh Linh New York tôi đã chia sẻ với anh chị em tin vui này. Được lời như cởi tấm lòng anh chị em đã đồng lòng chung tay đóng góp cho việc xây dựng để công trình. Với số tiền quyên góp nhỏ bé ban đầu nhưng nhờ tầm lòng quảng đại và nối dài bàn tay nhân ái của nhiều anh chị em công trình đã nhanh chóng được tiến hành từ việc tìm địa điểm để xây đài, cho đến việc xin giấy phép của chính quyền thành phố cũng như việc đặt tượng từ Việt Nam.
Thánh Lễ Đặt Viên Đá Đầu Tiên được cử hành một cách long trọng với sự góp mặt của hơn 600 anh chị từ khắp nơi vào đúng dịp Giáo Hội Mở Năm Thánh Lòng Chúa Thương Xót và kỷ niệm 20 năm ngày thành lập chi nhánh dòng Cát Minh tại Việt Nam. Không biết có phải một sự tình cờ ngẫu nhiên hay sự sắp đặt của Chúa Quan Phòng ngày 08.05.2017 vừa là ngày động thổ và cũng là ngày tượng Đức Mẹ và các tượng khác, do cơ sở điêu khắc Phan Chi Lăng bắt đầu rời cảng Đà Nẵng. Sau hơn một tháng lênh đênh trên biển ngày 11.06.2017 vào đúng ngày lễ Chúa Ba Ngôi tượng Đức Mẹ cập bến thành phố New York.
Sau những ngày làm việc hết mình, ngày 20.06.2017 việc thượng tiến tượng Đức Mẹ cao 3 mét, được đặt trên bệ đá cao một mét mô phỏng Trống Đồng Đông Sơn – biểu tượng nền văn minh lúa nước, văn hoá thờ Mẫu của dân tộc Việt Nam. Bên cạnh tượng Mẹ La Vang còn có phù điêu Thánh Tử Đạo Việt Nam, chiếc thuyền Giáo Hội đồng thời cũng là chiếc thuyền tưởng nhớ các thuyền nhân đã qua đời trong các cuộc vượt biển sau năm 1975 hoàn thành một cách tốt đẹp mặc dù gặp không ít khó khăn trong việc vận chuyển cũng như những chi phí phát sinh khác.
Ngày 01.07.2017 vừa qua đúng vào dịp kỷ niệm Bách Chu Niên Mẹ Hiện Ra tại Fatima. Trong dịp kỷ niệm quan trọng này hơn 1000 anh chị em đã hiện diện chứng kiến việc cắt băng khánh thành Đền Quốc Gia Đức Mẹ La Vang tại Middletown, New York do Đức Cha Giuse Nguyễn Thế Phương, Giám Mục giáo phận Kamloops, Canada, chủ sự cùng với Cha Micheal Kissane, bề trên Giám Tỉnh Dòng Cát Minh, Tỉnh Dòng Thánh Elia Bắc Mỹ, Cha Luca Trần Đức và các linh mục trong vùng phụ cận. Niềm mong ước và khát khao của anh chị bấy lâu nay đã thành hiện thực.
Để nối dài niềm vui và để duy trì sự phát triển của Đền Thánh kính mời anh chị em, các hội đoàn và cộng đoàn sắp xếp thời gian đến cầu nguyện với Đức Mẹ nơi Linh Đài này. Đặc biệt Chúa Nhật tuần thứ II mỗi tháng sẽ có ngày hành hương kính Đức Mẹ hướng tới việc kỷ niệm 30 năm ngày phong thánh các thánh tử đạo Việt Nam.
Lm Antôn Nguyễn Văn Trung O.Carm.,